Aktualności

Czym będzie unijna strategia na rzecz sprawiedliwości międzypokoleniowej? W jaki sposób Unia może wspierać współpracę między młodszymi i starszymi pokoleniami, tak by mogły wzajemnie korzystać ze swoich doświadczeń? I jak zagwarantować, by decyzje, które dziś podejmujemy, nie zaszkodziły kolejnym generacjom?
Zapewnienie sprawiedliwości międzypokoleniowej to obecnie jedno z najważniejszych wyzwań społecznych. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powierzyła mi zadanie opracowania europejskiej strategii właśnie po to, by zagwarantować, że żadna generacja Europejczyków – ani obecna, ani przyszła – nie była pozostawione same sobie, oraz by ich prawa i interesy były szanowane w ramach realizacji polityki i w procesie stanowienia prawa. Ta strategia określi, jak możemy osiągnąć wspomniany cel, także poprzez lepszą komunikację między pokoleniami.

Przyszłość Europy zależy od jedności i spójności społecznej – w tym pomiędzy Europejczykami należącymi do różnych grup wiekowych – a decyzje, które podejmujemy dziś, wpłyną na pozycję Unii i życie Europejczyków w kolejnych dekadach. To tutaj właśnie dialog międzypokoleniowy, wzajemne uczenie się i rozumienie odgrywają istotną rolę, ponieważ wymagają planowania polityki z myślą o przyszłych pokoleniach – takiej, która pozwoli im odziedziczyć Europę kwitnącą, stabilną i gotową na wyzwania przyszłości. Przykładem takiej polityki może być Europejski Korpus Solidarności, który nawiązuje do wszystkich tych aspektów. Projekty wolontariatu i solidarności, realizowane w tym programie, skierowanym przede wszystkim do młodzieży, obejmują również działania, które stanowią wsparcie dla wszystkich pokoleń.

Kluczem jest również edukacja, w tym kształtowanie niezbędnych kompetencji miękkich i twardych w ramach tzw. Alfabetyzacji Przyszłości (Future Literacy), które pozwolą Europejczykom myślenie o swojej przyszłości i kształtowanie jej. Właśnie uruchomiliśmy roczny proces, by z udziałem szerokiego grona podmiotów opracować kompleksowe i sprawiedliwe podejście do tego istotnego tematu. Obecnie zbieramy , pomysły, opinie i sugestie, wykorzystując na przykład mechanizm otwartych konsultacji społecznych, do udziału w których zapraszam również czytelników „Europy…”. Kształtowanie Unijnej Strategii na rzecz Sprawiedliwości Międzypokoleniowej jest wspólnym zadaniem. Zrobimy to razem.

Jak Pan ocenia dotychczasowe osiągnięcia unijnego dialogu młodzieżowego? Co jeszcze instytucje Unii mogą zrobić, by zwiększyć zaangażowanie młodych ludzi w życie publiczne i dialog z decydentami?
Unijny Dialog Młodzieżowy jest ważnym instrumentem na rzecz zaangażowania młodzieży i docierania do niej. Rozwija się, oferując coraz większej liczbie młodych ludzi możliwość kształtowania polityki UE. W każdy 18-miesięczny cykl Dialogu zaangażowanych jest do 50 tysięcy młodych ludzi! Jednym z efektów Europejskiego Roku Młodzieży 2022 jest zobowiązanie się Komisji, by jeszcze bardziej wzmocnić Dialog – w zakresie jego wpływu, komunikacji i różnorodności. Temu służył właśnie mój udział w Unijnej Konferencji Młodzieżowej w Lublinie. 5 marca mogłem tam nawiązać kontakt z przedstawicielami młodego pokolenia z całego kontynentu.

Równolegle uruchomiliśmy wiele nowych inicjatyw dla młodych ludzi, by wykorzystać ich głos tak, aby pomóc kształtować naszą przyszłość. Mam na myśli np. inicjatywę „Youth Check”, która gwarantuje, że wpływ unijnych decyzji na młodych ludzi jest uwzględniany w procesie ich podejmowania, a także coroczne spotkania z cyklu Dialogi na temat polityki młodzieżowej z komisarzami UE. Te rozmowy są dla ich młodych uczestników szansą, by podyskutować twarzą w twarz z komisarzami, podzielić się pomysłami i sugestiami. Ustanawiamy również Młodzieżową Radę Doradczą przy przewodniczącej Komisji, która będzie jej służyć jako organ konsultacyjny.

Jak po 2027 roku będą wyglądały programy Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności? Czy ich priorytety i cele się zmienią?
Dziś bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy programów, które pozwolą obywatelom uzyskać kompetencje niezbędne w przyszłości – zarówno w trakcie edukacji, jak i w życiu prywatnym. Impulsy i działania, które promują solidarność i aktywność obywatelską są istotnymi oznakami zdrowej demokracji. Wspierają poczucie europejskiej tożsamości i jedności. Reakcje uczestników pokazują nam, że Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności mają istotne oddziaływanie. Ludzie chcą budować w oparciu o osiągnięcia tych programów, dlatego też możemy się spodziewać pewnej kontynuacji i utrzymania nacisku na główne elementy programów młodzieżowych: włączenie, aktywność w życiu demokratycznym oraz zieloną i cyfrową transformację.

W programach wprowadzimy też pewne usprawnienia: zostaną uproszczone, a ich inkluzywność zostanie zwiększona. Nie zapominajmy też, że wciąż jesteśmy na etapie konsultacji, gromadząc kolejne uwagi od zaangażowanych podmiotów.

Tak więc, myśląc o rzeczywistości po roku 2027, jestem pewien, że możemy przenieść Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności na wyższy poziom i zaoferować jeszcze bardziej skuteczne, dostępne i przyjazne programy. Naszym celem jest zapewnienie, by oferowane przez nie możliwości nadal wzmacniały pozycję przyszłych pokoleń Europejczyków.

Jakie działania podejmuje UE, by chronić młodych ludzi przed zagrożeniami związanymi i internetem, takimi jak dezinformacja i przemoc w sieci?
Musimy pomóc młodym ludziom uzyskać umiejętności niezbędne przy obcowaniu z treściami online. To sprawi, że będą bezpieczni. Szczególnie istotne jest, by młodzi rozwinęli umiejętności i świadomość cyfrową (digital literacy), chroniące przez dezinformacją.

Jako element Planu działań na rzecz edukacji cyfrowej, w 2022 roku Komisja opracowała Wskazówki w sprawie walki z dezinformacją i promowania umiejętności cyfrowych poprzez edukację i szkolenia dla edukatorów i nauczycieli. Wskazówki te są właśnie aktualizowane jako element dokumentu Unia Kompetencji, by lepiej odzwierciedlić rozwój sztucznej inteligencji. Zaktualizowana wersja będzie opublikowana jeszcze w tym roku.

Wsparciu projektów związanych z tematyką edukacji medialnej, realizowanych w formalnych i pozaformalnych środowiskach edukacyjnych, służyło również dofinansowanie udzielane przez programy Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności. W sumie od 2021 roku wyniosło ono 48,3 mln euro. Z kolei w ramach programu Kreatywna Europa na projekty wspierające edukację medialną w kolejnych naborach wniosków, realizowanych od 2022 roku, udostępniono w formie grantów ponad 8 mln euro.

Ochrona nieletnich została również wzmocniona dzięki strategii BIK+ (Better Internet for Kids), realizowanej na podstawie Aktu o Usługach Cyfrowych. BIK+ wspiera aktywny udział dzieci i młodzieży w kształtowaniu polityki cyfrowej. I na koniec: kluczowym problemem z punktu widzenia dobra dzieci i młodzieży są obraźliwe zachowania online. Jedno na sześcioro nastolatków zgłasza, że padło ofiarą cyberprzemocy, a jedno na ośmioro przyznaje, że jest sprawcą prześladowań.

Komisja osiągnęła spore sukcesy w zwalczaniu cyberprzemocy za pośrednictwem współfinansowanych Centrów Bezpiecznego Internetu, a szczególnie dzięki uruchomionych przy nich infoliniach.

Jeśli mówimy o przyszłości – Komisja przygotuje Plan działań w zakresie cyberprzemocy i zaproponuje w nim jednolitą definicję przemocy w internecie. Celem Planu będzie włączenie szerokiego grona podmiotów i zebranie najlepszych praktyk stosowanych w Państwach Członkowskich. Wzmocniona zostanie również współpraca z przemysłem i podmiotami społeczeństwa obywatelskiego, tak by zagwarantować, że włączą się one do naszych wysiłków mających na celu wykrywanie i identyfikowanie cyberprzemocy.

Czy ma Pan jakieś przesłanie do młodych Europejczyków zaniepokojonych wojną na Ukrainie?
Wojna na Ukrainie pokazuje, że pokój w Europie nie jest czymś danym raz na zawsze – o pokój walczą, utrzymują go i bronią wszystkie pokolenia. Młodzi Europejczycy mierzą się dziś z trudną rzeczywistością: demokracja, wolność, prawda i solidarność nigdy nie mogą być brane za pewnik. Rola Unii jest jasna: stoimy zjednoczeni, wspieramy ukraiński opór, zwalczamy dezinformację i wzmacniamy fundamenty pokoju. Przyszłość Europy zależy od gotowości młodych ludzi do dzielenia tych wspólnych wartości – a zadaniem Unii jest zagwarantować, by mieli oni narzędzia, wiedzę i wsparcie, by to robić.

Jaka jest Europa pana marzeń? Jakie są priorytety Pana polityki w związku z wyzwaniami, przed którymi stoją młode pokolenia Europejczyków?
Marzę o Europie, która jest sprawiedliwa dla wszystkich pokoleń, i w której młodzi ludzie mają dużo do powiedzenia. Młodzież nie jest tylko przyszłością, jest także teraźniejszością! A Europa musi pracować nad ponownym zjednoczeniem swoich społeczeństw, zbliżeniem ludzi i zgromadzeniem się wokół spraw, które są częścią naszych tradycji, naszych społeczności i naszego stylu życia, w całej jego różnorodności.

Nasza unijna polityka młodzieżowa oparta jest na zasadach aktywnego uczestnictwa oraz równego dostępu do możliwości. Jestem zdecydowany, by dać młodym ludziom więcej wolności i więcej odpowiedzialności, oraz zapewnić, że mogą korzystać ze swego głosu, by kształtować przyszłość Europy. Tu chodzi o demokrację i podejmowanie słusznych decyzji politycznych. Ważne jest również, by w horyzontalny sposób pogłębić młodzieżowy wymiar polityk Unii Europejskiej, co robimy m.in. wprowadzając procedury takie jak Youth Check oraz rozwijając Sprawiedliwość Międzypokoleniową. Niektóre kwestie są szczególnie istotne dla młodych ludzi, ich potrzeb i wyzwań przed nimi stojących, np. te związane ze zdrowiem psychicznym, dobrostanem, edukacją i umiejętnościami.