Aktualności

Każdy z nas choć raz mijał tablicę z napisem „zrealizowano z funduszy Unii Europejskiej”, autobus lub tramwaj z nalepką „kupiony z funduszy UE” lub przeczytał o programie wspierającym edukację, będącym częścią unijnej inicjatywy. Zwykle, gdy nas to zainteresuje, wczytujemy się w zasady programów i sprawdzamy, czy możemy skorzystać z gotowej propozycji. Albo postępujemy inaczej: jeśli jesteśmy pasjonatami jakiejś dziedziny, chcemy podnieść kwalifikacje, wyjechać na stypendium, nawiązać współpracę ze szkołami czy uczelniami w Europie – szukamy programu, który nam to umożliwi. Staramy się dostosować nasze pomysły i oczekiwania do tego, co już dla nas (i za nas) stworzono.

Raz na osiem lat możemy jednak zadziałać inaczej i sami zaproponować, jak powinien wyglądać przyszły budżet Unii Europejskiej. Ten czas jest właśnie teraz! To czas konsultacji w sprawie ram finansowych UE na lata 2028–2035, które będą prowadzone do 6 maja br. włącznie, a udział w nich może wziąć każdy obywatel UE. To niepowtarzalne okazja, by mieć realny wpływ na sposób, w jaki Unia finansuje m.in. programy edukacyjne (jak Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności), pomaga rozwijać się firmom i regionom, chroni przyrodę, prowadzi politykę klimatyczną, reaguje na kryzysy, stara się przeciwdziałać zagrożeniom, jaką prowadzi politykę wobec krajów spoza Wspólnoty. 

Co możemy oceniać?
Komisja Europejska opublikowała komunikat przedstawiający najważniejsze wyzwania polityczne i finansowe, które będą miały wpływ na kształt kolejnego długofalowego budżetu Unii Europejskiej. To „Droga do następnych wieloletnich ram finansowych”. Dokument można przeczytać w języku polskim. Na 16 stronach zawarto m.in. wnioski na temat wydanych dotąd pieniędzy, w tym dobrych i mniej trafionych inwestycji (zbyt sztywne ramy techniczne i biurokracja), a także listę wyzwań, które wymagają współpracy na poziomie europejskim, i priorytetów, które pomogą im sprostać.
Są wśród nich: 

• konkurencyjność i innowacje (inwestycje w badania i rozwój);
• bezpieczeństwo i obronność (zwiększenie nakładów na projekty wojskowe);
• polityka migracyjna (skuteczniejsze zarządzanie granicami);
• spójność społeczna i gospodarcza (wsparcie dla regionów);
• transformacja energetyczna i klimatyczna (dostosowanie budżetu do rosnących kosztów związanych ze zmianami klimatycznymi). 

W odpowiedzi na powyższe priorytety precyzyjnie sformułowano zagadnienia, których dotyczą otwarte konsultacje społeczne. Szczególnie istotne z punktu widzenia Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji jest finansowanie unijne w dziedzinach „transgranicznego kształcenia, szkolenia i solidarności, młodzieży, mediów, kultury i sektorów kreatywnych, wartości oraz społeczeństwa obywatelskiego”. Więcej na temat tego oraz pozostałych obszarów konsultacji:

O konsultacjach

Debata trwa!
W ciągu trzech pierwszych tygodni konsultacji, które rozpoczęły się 12 lutego br., z Polski nadesłano 12 głosów – to niespełna 2 proc. z 719 spełniających kryteria opinii, które spłynęły w tym czasie ze wszystkich krajów UE. Być może większym zainteresowaniem będzie się cieszył europejski panel obywatelski, podsumowujący procedurę, który będzie można śledzić w internecie. Weźmie w nim udział około 150 losowo wybranych Europejczyków, którzy omówią kolejny budżet i sformułują konkretne zalecenia.

Budżet obecnej perspektywy (2021–2027) wynosi ponad dwa biliony euro (wspólnie z Funduszem Odbudowy). Całościową propozycję Komisja Europejska przedstawi dwa miesiące po zakończeniu konsultacji, czyli w lipcu br., a ma on zacząć obowiązywać od 2028 r. W kolejnych numerach „Europy dla Aktywnych” będziemy informować o przebiegu debaty i przedstawimy jej wyniki. 

Aby wziąć udział w konsultacjach, należy się zalogować i wypełnić kwestionariusz online dostępny w języku polskim na stronie WWW. Na końcu ankiety można załączyć dokument zawierający opinie. Można zachować anonimowość.

Dokument Komisji Europejskiej „Droga do następnych wieloletnich ram finansowych”, choć opisuje zagadnienia, które na pierwszy rzut oka wydają się nużące, może być inspiracją do przeprowadzenia (w grupie szkolnej/studenckiej) ciekawych zajęć obywatelskich. Skłania do zastanowienia się, w jaki sposób to, co dzieje się wokół nas (w perspektywie lokalnej, regionalnej, czy światowej) ma znaczenie dla naszej codzienności, nawet jeśli tego nie zauważamy.