treść strony

Kiedy dźwięk powoduje ból

Szkoła Podstawowa w Gorzycach Wielkich zaangażowała się w realizację innowacyjnego projektu dotyczącego mizofonii – zaburzenia, które jest mało znane, a dotyczyć może nawet co piątej osoby.

  • fot. Shutterstock

Mizofonia – określana także jako zespół selektywnej wrażliwości na dźwięk – to zaburzenie polegające na nadwrażliwości na rozmaite odgłosy wytwarzane przez najbliższe otoczenie. Mowa tu między innymi o dźwiękach takich jak: mlaskanie, siorbanie, chrapanie, szuranie nogami, kichanie czy też płacz.

Dla osoby z mizofonią drażniący może być również odgłos tykania zegara, kapania wody z kranu, stukania w klawiaturę, klikania długopisem. Pierwsze symptomy choroby pojawiają się najczęściej w wieku szkolnym (między 9. a 13. rokiem życia) i powodują takie reakcje, jak rozdrażnienie, złość, lęk, ból głowy. W skrajnych przypadkach mogą nawet doprowadzić do ataku paniki lub agresji.

– Nigdy wcześniej nie słyszałam o mizofonii – przyznaje Małgorzata Byzia, anglistka ze Szkoły Podstawowej im. Ignacego Ulatowskiego w Gorzycach Wielkich (gm. Ostrów Wielkopolski, woj. wielkopolskie). – Jednak kiedy od znajomej nauczycielki z Turcji dowiedziałam się, że Mario poszukuje w Europie placówek edukacyjnych chętnych do współpracy, od razu się zgłosiliśmy – dodaje.

Drażniące mlaskanie i żucie
W projekcie uczestniczy dziesięć organizacji z ośmiu europejskich krajów (Włochy, Słowenia, Austria, Turcja, Islandia, Hiszpania, Cypr i Polska). To zarówno placówki edukacyjne, jak i instytucje badawcze. Partnerzy podzielili się zadaniami zgodnie ze swoimi kompetencjami i doświadczeniem. W pierwszej kolejności stworzyli innowacyjną aplikację mobilną do diagnozowania mizofonii u dzieci i młodzieży.

– Wgrano w nią 30 rodzajów dźwięków, wśród których znalazły się te szczególnie drażniące osoby z mizofonią. Po wysłuchaniu każdego z odgłosów uczeń oceniał go w dziesięciostopniowej skali, wskazując, jak bardzo jest on dla niego nieprzyjemny – wyjaśnia Małgorzata Byzia. – Jednym z naszych zadań było przebadanie przy pomocy tej aplikacji uczniów naszej szkoły.

W diagnozie wzięło udział 111 dzieci w wieku 8-15 lat – dodaje. Podobne badania zrealizowano w jednym z hiszpańskich liceów oraz na tureckim uniwersytecie, co pozwoliło uzyskać wyniki obejmujące dzieci i młodzież na różnych etapach edukacji. Zgodnie z diagnozą w gorzyckiej szkole na mizofonię cierpi 22 uczniów, czyli ok. 20% przebadanej populacji.

Najbardziej drażniące okazały się odgłosy jedzenia – przede wszystkim mlaskanie oraz żucie. – Bardzo nieprzyjemny był też płacz dziecka – wyznaje Kasia z VII klasy, która wzięła udział w badaniu. – Jednak zdecydowanie najgorsze były odgłosy bekania i wymiotowania – dodaje.

Niewiele trzeba, aby pomóc
Drugim ważnym celem projektu jest upowszechnianie efektów przeprowadzonych badań i zgromadzonej wiedzy oraz stworzenie internetowego kursu dla nauczycieli pragnących poszerzyć wiedzę na temat mizofonii – jej najważniejszych objawów, metod badania, a także sposobów udzielania wsparcia uczniom cierpiącym na to zaburzenie. W tym celu powstała strona internetowa o mizofonii (wrc.misophonia-school.eu), na której można znaleźć m.in. profesjonalny podręcznik napisany wspólnie przez partnerów projektu.

– Dzięki udziałowi w projekcie sami zaczęliśmy wprowadzać w naszej szkole udoskonalenia – opowiada Byzia. – Usunęliśmy z klas głośno tykające zegary, unikamy pisania kredą po tablicy, bo ten dźwięk przez wiele osób odbierany jest jako nieprzyjemny. Zwracamy szczególną uwagę na wyeliminowanie wszystkich potencjalnie drażniących odgłosów oraz zachęcamy uczniów, mających problem z nadwrażliwością na dźwięki, aby w trakcie klasówek używali stoperów lub specjalnych słuchawek – dodaje.

Jak podkreśla koordynatorka, istotne jest, aby wiedza o mizofonii dotarła do jak największej liczby szkół i poradni psychologiczno-pedagogicznych. – W Polsce jest to w dalszym ciągu temat mało znany, a zazwyczaj naprawdę niewiele trzeba, aby pomóc osobom cierpiącym na tę przypadłość – tłumaczy.

Projekt „Mizofonia w szkole. Uczniowie z mizofonią w europejskich szkołach” jest realizowany w ramach program Erasmus+ w sektorze Edukacja szkolna (Partnerstwa współpracy). Czas trwania: 1.09.2020 r. – 31.08.2023 r. Kwota dofinansowania: 449 145 euro.

Zainteresował Cię ten tekst?
Przejrzyj pełne wydanie Europy dla Aktywnych 2/2023: