Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Data publikacji: 03.01.2025 r.
Od stycznia Polska znów będzie przewodniczyć pracom Rady Unii Europejskiej. W dziedzinie edukacji wśród priorytetów prezydencji znalazły się m.in. włączanie społeczne i wspieranie młodzieży. Współorganizatorem wydarzeń w ramach polskiej prezydencji będzie FRSE.
System rotacyjnej prezydencji stosowany w Unii Europejskiej pozwala każdemu państwu członkowskiemu, bez względu na jego wielkość i zasoby, co kilkanaście lat przewodzić pracom Rady UE. Choć zmiany w traktacie lizbońskim ograniczyły bezpośredni wpływ państwa sprawującego prezydencję na niektóre obszary działania Wspólnoty, przewodzenie pracom UE jest wciąż kluczowe dla zapewniania spójności jej prac legislacyjnych i politycznych.
Edukacyjne priorytety: włączanie i młodzież
Zgodnie z unijnymi traktatami państwo sprawujące prezydencję wraz ze swoim poprzednikiem i następcą tworzy tzw. trio prezydencji, które wyznacza cele na okres 18 miesięcy. Na podstawie tego programu każdy z trzech krajów przygotowuje własny, bardziej szczegółowy plan działań na sześć miesięcy. Gdy w drugiej połowie 2011 roku Polska sprawowała prezydencję po raz pierwszy, współpracowaliśmy z Danią i Cyprem. Podobnie będzie od stycznia 2025 r. – do grudnia trio tworzą Hiszpania, Belgia i Węgry. Dla naszego kraju przewodniczenie pracom Rady UE będzie szansą, by włożyć wkład w budowanie bardziej zintegrowanej Europy. Zadanie jest ważne, bo przypada w momencie licznych wyzwań, ale także możliwości, takich jak transformacja cyfrowa czy ekologiczna.
Zgodnie z zapowiedziami MEN, polska prezydencja będzie kontynuować działania na rzecz promowania współpracy między państwami UE w celu budowania bardziej odpornych i włączających systemów kształcenia i szkolenia oraz zapewnienia dostępu każdej osobie do wysokiej jakości i włączającego kształcenia, szkolenia i uczenia się przez całe życie. Dla UE i jej członków niezmiennie priorytetem pozostaje odpowiedź na zróżnicowanie osób uczących się, dlatego Polska – wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom i potrzebom szeroko rozumianego środowiska edukacyjnego jako swój priorytet przyjęła edukację włączającą. Prezydencja będzie również dążyć do umocnienia tożsamości europejskiej wśród młodych Europejczyków w oparciu o wartości traktatowe, co, jak podkreśla ministra edukacji Barbara Nowacka, wymaga wzmocnienia zaufania młodych ludzi do projektu UE i zapewnienia im podmiotowości oraz faktycznego wpływu na to, co w tej Unii się dzieje.
W realizację planów MEN włączy się Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, która zorganizuje kilka ważnych wydarzeń ujętych w oficjalnym programie prezydencji. Chodzi przede wszystkim o międzynarodowe konferencje poświęcone edukacji włączającej oraz młodzieży, a także spotkania decydentów ds. polityk młodzieżowych.
Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej w 2025 roku to wyjątkowa okazja do tego, by pokazać, jak współpraca w obszarze edukacji i wsparcia młodzieży może wzmocnić więzi między państwami członkowskimi oraz budować odporne zintegrowane społeczeństwa. Organizowane przez nas wydarzenia będą okazją nie tylko do wymiany wiedzy, ale także przestrzenią, w której młodzi ludzie oraz liderzy europejskiej edukacji będą mogli pracować nad rozwiązaniami kluczowych wyzwań naszych czasów, takich jak inkluzywność, cyfryzacja czy wsparcie osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Od lutego 2025 roku rozpoczną się konsultacje dotyczące kształtu programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności w nowej perspektywie finansowej na lata 2028–2034. Mamy nadzieję, że Polska jako gospodarz prezydencji będzie miała wpływ na te rozmowy i że pozwoli to podkreślić nasze doświadczenie i osiągnięcia. Wierzymy, że wspólne działania, takie jak planowane Spotkanie Dyrektorów Narodowych Agencji w Sopocie, pozwolą nie tylko na zaprezentowanie najlepszych praktyk, ale również na wypracowanie innowacyjnych rozwiązań, które będą służyć całej wspólnocie europejskiej. To szansa na trwały wkład w rozwój unijnej polityki edukacyjnej i młodzieżowej, budującej przyszłość opartą na współpracy i solidarności – Mirosław Marczewski, dyrektor generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
Lublin – sprawdzony partner
Największe miasto Lubelszczyzny, które w 2023 roku było Europejską Stolicą Młodzieży, to idealny partner dla wydarzeń zaplanowanych przez FRSE. Lublin od lat wspiera inicjatywy na rzecz młodzieży, co współgra z priorytetami MEN oraz FRSE, które dążą do zwiększenia roli młodych ludzi w Europie.
Pierwszym z planowanych wydarzeń będzie Unijna Konferencja Młodzieżowa, która odbędzie się w dniach od 2 do 5 marca 2025 r. w Lublinie. Wydarzenie zgromadzi przedstawicieli krajów UE, EFTA/EOG oraz krajów kandydujących.
Będzie to forum dialogu i refleksji nad wyzwaniami stojącymi przed młodymi Europejczykami, a także miejsce pracy nad strategiami promowania ich aktywnego udziału w tworzeniu przyszłości Europy. Drugim wydarzeniem w Lublinie będzie Spotkanie Dyrektorów Generalnych ds. Młodzieży. Wezmą w nim udział najwyżsi urzędnicy państw członkowskich odpowiedzialni za politykę młodzieżową, którzy ocenią efektywność realizowanych programów, takich jak Erasmus+ Młodzież. Raport podsumowujący spotkanie posłuży jako dokument referencyjny dla przyszłych strategii.
Słabsi w centrum uwagi
Kolejnym ważnym wydarzeniem będzie międzynarodowa konferencja poświęcona edukacji włączającej, organizowana przez FRSE we współpracy z partnerami krajowymi i międzynarodowymi. Spotkanie odbędzie się w dniach 16–18 marca 2025 r. w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.
Wśród partnerów konferencji znajdują się m.in. Biuro Edukacji m.st. Warszawy, Ośrodek Rozwoju Edukacji oraz Europejska Agencja na rzecz Rozwoju Edukacji Specjalnej i Włączającej. Wydarzenie przyciągnie ministrów edukacji, nauczycieli, ekspertów i przedstawicieli organizacji międzynarodowych. Będzie platformą wymiany doświadczeń oraz dyskusji nad strategiami wspierającymi edukację dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w różnych systemach europejskich. Organizacja tego wydarzenia stanowi część zaangażowania Polski w promowanie integracyjnego podejścia do edukacji.
Ostatnim elementem programu prezydencji związanego z edukacją będzie nieformalne Spotkanie Dyrektorów Narodowych Agencji Programu Erasmus+ i EKS, zaplanowane w Sopocie w dniach 14–16 maja 2025 r.
Tego rodzaju wydarzenia odbywają się regularnie – ich uczestnicy wymieniają się doświadczeniami, omawiają bieżące wyzwania oraz planują dalszy rozwój programów. Pracują też nad wspólnymi wytycznymi i standardami, które pozwolą jeszcze lepiej wspierać beneficjentów, oraz szukają sposobów, by usprawnić współpracę. Przewodnictwo Polski w Radzie UE stanowi wyjątkową szansę na rozwijanie polityk edukacyjnych i wsparcie młodzieży w skali europejskiej. Organizowane przez FRSE wydarzenia przyciągną międzynarodowych ekspertów oraz przedstawicieli ministerstw edukacji i ministerstw młodzieży, dając Polsce platformę do wzmocnienia współpracy oraz rozwoju innowacyjnych inicjatyw na rzecz bardziej zrównoważonej, włączającej i przyjaznej młodym Europy.
Dziecięce Logo Prezydencji
Pierwszą inicjatywą zrealizowaną przez FRSE w ramach przygotowań do prezydencji była koordynacja prac członków kapituły konkursu nad dziecięcą wersję logotypu naszego przewodnictwa. Najciekawsze prace zgłosili uczniowie z Rzeszowa i Małkocina.
Konkurs nosił tytuł „Polska na czele europejskiej rodziny”, a jego organizatorem było Ministerstwo Edukacji Narodowej. Do kapituły FRSE zaprosiła znanych grafików:
W gronie jurorów znaleźli się więc nie tylko twórcy z ogromną wiedzą na temat zasad tworzenia logotypów, ale również ilustratorki, które rozumieją dziecięcą wrażliwość oraz sposób postrzegania świata przez najmłodszych. Dodatkowo w pracach kapituły uczestniczyli: Adam Nowakowski z KPRM, Karolina Rzadkowska z MEN oraz Iwona Łoboda z FRSE. W sumie na konkurs napłynęło około 1500 ilustracji. Posiedzenie członków kapituły odbyło się 15 listopada br. Wyróżniono 32 prace, po jednej z każdego województwa w dwóch kategoriach wiekowych: uczniowie klas I–III oraz IV–VIII szkół podstawowych. W pierwszej z kategorii zwyciężyła Szkoła Podstawowa nr 25 im. Prymasa Tysiąclecia w Rzeszowie, w drugiej – Szkoła Podstawowa im. J. Korczaka w Małkocinie (woj. zachodniopomorskie). Wyróżnione oraz zwycięskie ilustracje będzie można zobaczyć m.in. podczas Konferencji Młodzieżowej w Lublinie w marcu 2025 r.